Duygu odaklı çift terapisi nedir?

Duygu Odaklı Çift Terapisi Nedir?

Duygu odaklı terapi, hislerin güdülenme sisteminin temelinde yer aldığı varsayımına dayanır. Hisler bizim hayatta kalmamızı sağlayan temel ögedir.

DOT, 7 temel his olduğunu varsayar. Bunlar: neşe-coşku, sevgi-hayranlık, dehşet, öfke, keder, tiksinme ve utanç.

Kuram’a nazaran belirli hisleri arar, aşikâr hislerden da kaçınırız.

Aradığımız hisler parasempatik sistemimizle, kaçındığımız hisler ise sempatik sistemimizle temaslıdır.

Duygular bireylerin gereksinimlerini yansıtan birer işaretçidirler.

Yetişkinlerin üst seviye güdüleri bağlanma ve kimliğin onaylanmasıdır.

Duygular bağlanma yahut kimliğin onaylaması muhtaçlığımızı ilgi içinde başkasına iletme yolumuzdur.

Bu muhtaçlıkları direkt işaret eden hislere birincil hisler denir. Birincil hisler insanların hayatını sürdürmesine olan katkısından ötürü adaptiftirler.

Ancak çiftler bağlarda çoğunlukla birincil hislerini göstermekten kaçınırlar.

Bunun nedeni evvelki ömür tecrübelerinde birincil hislerini gösterdiklerinde yaşadıkları olumsuzluklardır.

Kişiler vakitle gereksinimlerini karşısındaki bireye direkt tabir edebilecekleri birincil hisler yerine ikincil hisleriyle bağlantı kurarlar.

İkincil hisler yoluyla kurulan ilgiler bir çatışma döngüsüne yol açarlar.

İkincil hisler kişinin gereksiniminin karşılanmasının önünde bir pürüz teşkil ettikleri için maladaptiftirler.

Bu döngüsel sistem çiftin içinden nasıl çıkacaklarını bilemedikleri bir hal alır. Daima birebir şeylerin olması sorunun tahlilsiz olduğuna dair bir inanç halini alır ve vakitle çiftlerin ümitlerini tüketir.

Peki His Odaklı Çift Terapisti ne yapar?

DOT çift terapisti seanslarda çiftlerin her birini eşit ve empatik bir halde dinleyerek çiftin ortasında çatışmaya yol açan döngüleri tespit eder.

Çiftin bağını çıkmaza sokan bu döngünün ya da döngülerin ardında yer alan ikincil hislerin anlaşılması için empatik irdeleme yapar.

Çiftin bağlantısındaki bu değişiklik tarafları Buber’in teorisindeki “Ben-O” alakasından “Ben-Sen” bağına çeker.

Çift yeni bir irtibat yolunu seansta “Şimdi ve Burada” deneyimleyerek içselleştirir.

Psikolog/ His Odaklı Çift Terapisti

Hacer TUNÇ ÖZKAN /27.02.2024