Akciğer nodülleri

Nedir?

Akciğer nodülleri, ekseriyetle rastlantısal olarak keşfedilen, küçük lezyonlardır. Nedenleri çeşitli olup, kıymetlendirme ve tedavi kişiseldir.

Nodüllerin Görülme Sıklığı

Akciğer nodüllerinin görülme sıklığı, görüntüleme teknolojilerinin (örneğin, bilgisayarlı tomografi – BT taramaları) yaygın kullanımı ile artmıştır. Görülme sıklığı, ekseriyetle yaşla birlikte artar ve bilhassa 60 yaş üstü bireylerde daha yaygındır. Sigara içenlerde ve muhakkak risk faktörlerine sahip bireylerde de daha sık görülebilir.



Akciğer nodüllerinin yaygın bir nedeni, radyolojik incelemeler sırasında rastlantısal olarak tespit edilen benign (iyi huylu) nodüllerdir. Lakin, nodüllerin bir kısmı kanserle bağlıdır. Sigara içme geçmişi, ailede akciğer kanseri hikayesi, yaş ve öteki risk faktörleri, nodüllerin kanser potansiyelini değerlendirmede değerli bir rol oynar.



Her nodül durumu farklıdır ve bir sıhhat profesyoneli tarafından ayrıntılı bir değerlendirmeye gereksinim duyar. Görülen nodülün nedenini belirleme ve uygun tedaviyi belirleme süreci, hastanın genel sıhhat durumu ve öbür faktörlere bağlı olarak değişir.

Sebepleri Nedir?

Enfeksiyonlar: Bakteriyel yahut fungal (mantar) enfeksiyonlar, akciğer nodüllerine neden olabilir.

Granülomatöz Hastalıklar: Sarkoidoz üzere granülomatöz hastalıklar, bedende granülom ismi verilen dokusal nodüllerin oluşmasına yol açabilir.

Tüberküloz: Akciğerlerde nodüllerin oluşumuna neden olabilen bakteriyel bir enfeksiyondur.

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH): Uzun müddetli sigara içimi, KOAH üzere akciğer hastalıklarına ve nodül oluşumuna neden olabilir.

İnflamatuar Hastalıklar: Romatoid artrit yahut vaskülit üzere inflamatuar hastalıklar, akciğer dokusunda nodüllerin oluşumuna katkıda bulunabilir.

Kanser: Akciğer kanseri yahut başka kanser tipleri akciğerde nodül oluşumuna yol açabilir.

Vasküler Anomaliler: Kan damarı anormallikleri, akciğer dokusunda nodüllerin ortaya çıkmasına sebep olabilir.

Sigara İçimi: Sigara içimi, akciğer sıhhatini olumsuz etkileyerek nodül oluşumuna katkıda bulunabilir.

Radyasyon Maruziyeti: Evvelki radyasyon tedavisi, akciğerlerde nodül oluşumuna neden olabilir.

Her bir durum benzersizdir ve nodülün nedenini belirlemek için çoklukla ayrıntılı bir kıymetlendirme gereklidir. Bu nedenle, bir sıhhat profesyoneli tarafından sağlanan hakikat bir teşhis ve uygun tedavi için bir plan oluşturulması değerlidir.

Nasıl Teşhisi Edilir?

Görüntüleme Testleri:

Bilgisayarlı Tomografi (BT): En yaygın kullanılan görüntüleme testidir. BT taramaları, akciğer nodüllerinin boyutunu, formunu ve yoğunluğunu ayrıntılı bir formda gösterir.

Biyopsi:

İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (İİAB): Küçük nodüllerin yahut derin nodüllerin biyopsisinde kullanılabilir. İğne, nodül bölgesine yönlendirilerek hücre örnekleri alınır.

Bronkoskopi: Nodül akciğer bronşlarına yakınsa, bir esnek tüp (bronkoskop) kullanılarak biyopsi alınabilir.

Cerrahi Biyopsi: Büyük nodüllerin yahut başka biyopsi prosedürleriyle alınamayan nodüllerin çıkarılması hedefiyle cerrahi müdahale gerekebilir.

PET-CT Taraması:

Metabolik aktiviteyi pahalandırmak ve nodülün kanser potansiyelini belirlemek için kullanılabilir.

Teşhis süreci, nodülün nedenini belirlemek ve uygun tedavi stratejisini planlamak için kıymetlidir. Her bir durum farklı olduğu için, bir sıhhat profesyoneli tarafından yönlendirilen ayrıntılı bir kıymetlendirme gereklidir.

Tedavisi Nedir?

Gözlem (İzleme): Küçük, benign (iyi huylu) nodüller çoklukla tertipli takip ve müşahede altında tutulabilir. Bu durumda, nodülün boyutu ve karakteristiği sistemli aralıklarla görüntüleme testleri ile izlenir.

Biyopsi ve Patoloji Değerlendirmesi: Nodülün karakterizasyonu için biyopsi alınır ve patolog tarafından incelenir. Bu, nodülün güzel huylu yahut kanserli olup olmadığını belirlemede yardımcı olur.

Cerrahi Çıkarılma: Büyük yahut kanser potansiyeli olan nodüller, cerrahi müdahale ile çıkarılabilir. Cerrahi, ekseriyetle tümörün büsbütün çıkarılmasını gayeler.

Radyoterapi: Kanserli nodüllerin tedavisinde radyoterapi kullanılabilir. Yüksek güçlü ışınlar, kanser hücrelerini amaç alarak büyümelerini denetim etmeye çalışır.

Kemoterapi: Kanserli nodüllerin tedavisinde kullanılabilir. Kemoterapi, bedendeki hücreleri maksat alarak kanser hücrelerinin büyümesini durdurmaya çalışır.

Hedefe Yönelik Tedavi: Belli genetik özelliklere sahip olan birtakım kanser çeşitleri için geliştirilen gayeye yönelik ilaçlar kullanılabilir.

Immunoterapi: Bağışıklık sistemini güçlendirmek ve kanser hücrelerine karşı uğraş etmesini sağlamak emeliyle kullanılabilir.

Her bir durum farklı olduğu için tedavi planı kişiseldir. Tedavi seçenekleri, hastanın genel sıhhat durumu, nodülün özellikleri ve kanserli olup olmadığı üzere faktörlere bağlı olarak belirlenir. Tedavi planı, bir multidisipliner takım tarafından sağlanan ayrıntılı bir değerlendirmenin akabinde belirlenir.

Tedavide Ameliyat Ne Vakit Uygulanır?

Nodül Boyutu: Çoklukla, büyük nodüller cerrahi müdahaleyi gerektirebilir, zira büyük nodüller kanser potansiyeli taşıma mümkünlüğü daha yüksektir.

Nodül Özellikleri: Nodülün yapısal ve biyolojik özellikleri kıymetlendirilir. Bu, nodülün güzel huylu yahut kanserli olup olmadığını belirlemeye yardımcı olur.

Hızlı Büyüme: Nodülün süratle büyüyüp büyümediği de değerli bir faktördür. Süratli büyüyen nodüller kanser potansiyeli taşıyabilir ve ameliyat gerektirebilir.

Kanser Riski: Nodülün kanser potansiyeli kıymetlendirilir. Bu, biyopsi sonuçları ve görüntüleme testleri kullanılarak belirlenir.

Hastanın Genel Sıhhati: Ameliyatın uygunluğunu pahalandırmak için hastanın genel sıhhat durumu göz önüne alınır. Cerrahi müdahale, hastanın ameliyatı tolere edebilmesi için uygun bir sıhhat durumda olmasını gerektirir.

Her durumda, ameliyat kararı multidisipliner bir grup tarafından yapılır. Nodülün kıymetlendirilmesi, patoloji sonuçları ve hastanın genel sıhhat durumu, ameliyatın uygunluğunu belirlemekte kıymetli rol oynar. Ameliyat, nodülün kanserli olma mümkünlüğünü düşürmek yahut büsbütün ortadan kaldırmak maksadıyla gerçekleştirilebilir.

Ameliyat Prosedürleri Nelerdir?

Lobektomi: Bu prosedürde, nodülün bulunduğu akciğer lobu büsbütün çıkarılır. Akciğer, üç lobdan oluştuğu için, sağ lobektomi yahut sol lobektomi olarak isimlendirilebilir.

Segmentektomi: Bu teknikte, nodül ve etrafındaki birkaç segment çıkarılır. Lobektomiye nazaran daha az doku çıkarılmasını içerir.

Wedge Reseksiyon (Kama Biyopsisi): Bu prosedürde, nodül ve etrafındaki küçük bir kısım doku çıkarılır. Bu, küçük nodüllerin çıkarılması için kullanılır.

Video Yardımlı Torakoskopik Cerrahi (VATS): VATS, cerrahın küçük kesilerden torakoskop ismi verilen bir kamera ve cerrahi aletleri kullanarak ameliyatı gerçekleştirdiği minimal invaziv bir tekniktir.

Robot Yardımlı Cerrahi: Robot yardımlı cerrahi, cerrahın cerrahi aletleri robot kolları aracılığıyla denetim ettiği bir prosedürdür. Bu, daha fazla hassasiyet ve denetim sağlayabilir.

Hangi ameliyat prosedürünün kullanılacağı, nodülün özelliklerine ve hastanın genel sıhhat durumuna bağlı olarak belirlenir. Her durum eşsiz olduğu için, cerrah ve multidisipliner grup, en uygun ameliyat sistemini belirlemek için birlikte çalışır