İyi huylu yumurtalık kistleri

İyi Huylu Yumurtalık Kistleri

Yumurtalık kistleri, her yaşta bayanlarda ortaya çıkabilir ve çoğunlukla zararsızdır. Fakat, kimi durumlarda önemli sıhhat sıkıntılarına yol açabilir.

Kist Çeşitleri ve Özellikleri

1. Fonksiyonel Kistler
   • Follikül Kistleri: Yumurtalıklardaki follikülün, yumurtlamadan evvel patlamaması durumunda oluşur. Ekseriyetle 2-3 cm büyüklüğünde olup, çoğunlukla ağrısızdır ve birkaç adet döngüsü içinde kaybolur.
   • Korpus Luteum Kistleri: Yumurtlamadan sonra follikülün içinde kan yahut sıvı birikmesiyle oluşur. Bazen adet gecikmesine ve karın ağrısına neden olabilir.

1. Dermoid Kistler (Teratomlar)
   • Çoğunlukla genç bayanlarda görülür.
   • Kist içinde saç, diş, yağ üzere farklı dokular bulunabilir.
   • Genellikle âlâ huyludur lakin büyüyüp komplikasyonlara neden olabilir.

1. Endometriomalar
   • Endometriozisin yumurtalıklarda kist oluşturmasıyla meydana gelir.
   • Adet sırasında ve sonrasında ağrıya neden olabilir.
   • Koyu, çikolata kıvamında sıvı içerir (bu nedenle “çikolata kisti” olarak da adlandırılır).

1. Cystadenomas
   • Seröz ve müsinöz olmak üzere iki tipi vardır.
   • Seröz cystadenomas ince sıvı içerirken, müsinöz cystadenomas kalın, jelatinimsi sıvı içerir.
   • Oldukça büyük boyutlara ulaşabilirler ve karın ağrısına neden olabilirler.

1. Polikistik Over Sendromu (PCOS)
   • Çok sayıda küçük kist içerir.
   • Hormonal dengesizlikler, sistemsiz adet devirleri ve infertilite ile bağlantılıdır.
   • Obezite, insülin direnci ve hirsutizm (aşırı tüylenme) üzere belirtiler de görülür.

Belirtiler

Yumurtalık kistleri çoklukla belirti vermez, fakat kimi durumlarda aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

• Alt karın ağrısı: Kist büyüdükçe yahut patladıkça ağrı olabilir.
• Adet düzensizlikleri: Ağrılı adet periyotları yahut adet devirlerinde değişiklikler olabilir.
• İlişki sırasında ağrı: Derin penetrasyon sırasında ağrı oluşabilir.
• Karında şişlik yahut baskı hissi: Büyük kistler karında şişkinlik yaratabilir.
• Sık idrara çıkma yahut bağırsak hareketlerinde değişiklikler: Kist mesaneye yahut bağırsaklara baskı yapabilir.

Teşhis Yöntemleri

1. Pelvik Muayene: Doktor, fiziksel muayene sırasında kisti hissedebilir.
2. Ultrason: Kistlerin yerini, boyutunu ve yapısını görüntülemek için kullanılır.
3. Kan Testleri: CA-125 testi, bilhassa endometriomalar ve kanser riski taşıyan kistlerde uygulanır.
4. Laparoskopi: Teşhis ve tedavi gayesiyle kullanılan cerrahi bir metottur. Kistin direkt görüntülenmesi ve gerekirse çıkarılması sağlanır.

Tedavi Yöntemleri

• Bekle ve Gör: Küçük ve asemptomatik kistler çoklukla izlenir ve vakitle zaten kaybolabilir.
• Doğum Denetim Hapları: Yeni işlevsel kistlerin oluşumunu önleyebilir ve mevcut kistlerin küçülmesine yardımcı olabilir.
• Cerrahi Müdahale: Büyük, kalıcı yahut semptomatik kistler için gerekebilir. Kistlerin laparoskopi (minimal invaziv cerrahi) yahut laparotomi (daha büyük cerrahi kesiler) ile çıkarılması gerekebilir.
  • Kistektomi: Yalnızca kistin çıkarılması.
  • Ooferektomi: Yumurtalığın çıkarılması (bir yahut her iki yumurtalık).

Yumurtalık kistlerinin idaresi, semptomların ciddiyetine, kistin boyutuna ve tipine bağlıdır. Bu nedenle, kistlerin kıymetlendirilmesi ve uygun tedavi için bir bayan hastalıkları ve doğum uzmanına danışmak kıymetlidir.

İyi Huylu Yumurtalık Kistleri

Yumurtalık kistleri, her yaşta bayanlarda ortaya çıkabilir ve çoğunlukla zararsızdır. Lakin, kimi durumlarda önemli sıhhat problemlerine yol açabilir.

Kist Tipleri ve Özellikleri

1. Fonksiyonel Kistler
   • Follikül Kistleri: Yumurtalıklardaki follikülün, yumurtlamadan evvel patlamaması durumunda oluşur. Ekseriyetle 2-3 cm büyüklüğünde olup, çoğunlukla ağrısızdır ve birkaç adet döngüsü içinde kaybolur.
   • Korpus Luteum Kistleri: Yumurtlamadan sonra follikülün içinde kan yahut sıvı birikmesiyle oluşur. Bazen adet gecikmesine ve karın ağrısına neden olabilir.

1. Dermoid Kistler (Teratomlar)
   • Çoğunlukla genç bayanlarda görülür.
   • Kist içinde saç, diş, yağ üzere farklı dokular bulunabilir.
   • Genellikle âlâ huyludur lakin büyüyüp komplikasyonlara neden olabilir.

1. Endometriomalar
   • Endometriozisin yumurtalıklarda kist oluşturmasıyla meydana gelir.
   • Adet sırasında ve sonrasında ağrıya neden olabilir.
   • Koyu, çikolata kıvamında sıvı içerir (bu nedenle “çikolata kisti” olarak da adlandırılır).

1. Cystadenomas
   • Seröz ve müsinöz olmak üzere iki tipi vardır.
   • Seröz cystadenomas ince sıvı içerirken, müsinöz cystadenomas kalın, jelatinimsi sıvı içerir.
   • Oldukça büyük boyutlara ulaşabilirler ve karın ağrısına neden olabilirler.

1. Polikistik Over Sendromu (PCOS)
   • Çok sayıda küçük kist içerir.
   • Hormonal dengesizlikler, sistemsiz adet devirleri ve infertilite ile bağlıdır.
   • Obezite, insülin direnci ve hirsutizm (aşırı tüylenme) üzere belirtiler de görülür.

Belirtiler

Yumurtalık kistleri ekseriyetle belirti vermez, lakin kimi durumlarda aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

• Alt karın ağrısı: Kist büyüdükçe yahut patladıkça ağrı olabilir.
• Adet düzensizlikleri: Ağrılı adet devirleri yahut adet periyotlarında değişiklikler olabilir.
• İlişki sırasında ağrı: Derin penetrasyon sırasında ağrı oluşabilir.
• Karında şişlik yahut baskı hissi: Büyük kistler karında şişkinlik yaratabilir.
• Sık idrara çıkma yahut bağırsak hareketlerinde değişiklikler: Kist mesaneye yahut bağırsaklara baskı yapabilir.

Teşhis Yöntemleri

1. Pelvik Muayene: Doktor, fiziksel muayene sırasında kisti hissedebilir.
2. Ultrason: Kistlerin yerini, boyutunu ve yapısını görüntülemek için kullanılır.
3. Kan Testleri: CA-125 testi, bilhassa endometriomalar ve kanser riski taşıyan kistlerde uygulanır.
4. Laparoskopi: Teşhis ve tedavi emeliyle kullanılan cerrahi bir yoldur. Kistin direkt görüntülenmesi ve gerekirse çıkarılması sağlanır.

Tedavi Yöntemleri

• Bekle ve Gör: Küçük ve asemptomatik kistler ekseriyetle izlenir ve vakitle tabiatıyla kaybolabilir.
• Doğum Denetim Hapları: Yeni işlevsel kistlerin oluşumunu önleyebilir ve mevcut kistlerin küçülmesine yardımcı olabilir.
• Cerrahi Müdahale: Büyük, kalıcı yahut semptomatik kistler için gerekebilir. Kistlerin laparoskopi (minimal invaziv cerrahi) yahut laparotomi (daha büyük cerrahi kesiler) ile çıkarılması gerekebilir.
  • Kistektomi: Yalnızca kistin çıkarılması.
  • Ooferektomi: Yumurtalığın çıkarılması (bir yahut her iki yumurtalık).

Yumurtalık kistlerinin idaresi, semptomların ciddiyetine, kistin boyutuna ve tipine bağlıdır. Bu nedenle, kistlerin kıymetlendirilmesi ve uygun tedavi için bir bayan hastalıkları ve doğum uzmanına danışmak değerlidir.