Kendini feda etme şeması

Kendini Feda Etme Şeması

Tanım:

Kendini feda etme şeması, oburlarının muhtaçlıklarını kendi gereksinimlerinizin önüne koyma eğilimidir. Bu şemaya sahip şahıslar, diğerlerinin memnun olması için kendi mutluluklarından, isteklerinden ve gereksinimlerinden vazgeçmeye isteklidirler.

Özellikleri:

• Başkalarının acısını dayanılmaz bulma ve yardım etme sorumluluğu hissetme
• Bireysel gereksinimlere sahip olma sebebiyle kendini hatalı ve bencil hissetme
• Başkalarının isteklerine hayır demekte zorlanma
• Kendi isteklerini ve gereksinimlerini lisana getirmekte zorlanma
• Kendi hudutlarını ve muhtaçlıklarını bilmeme
• Kendini feda etmeyi sevgi ve onay alma yolu olarak görme
• Kendi gereksinimlerini yok sayarak öbürleri için çok fazla şey yapma
• Karşılığında hiçbir şey istemezken, içten içe karşı tarafın da birebir davranışları kendisi için yapmasını bekleme
• Bekledikleri davranışları kendisi için göremeyen bu bireyler yaşadıkları hayal kırıklığının tesiriyle de öfke duyma

Kökenler:

Kendini feda etme şeması ekseriyetle çocukluk çağı tecrübeleriyle alakalıdır. Bu tecrübeler şunlar olabilir:

• Ebeveynlerin kendi muhtaçlıklarını çocuklarının gereksinimlerinin önüne koyması
• Çocuğun sevgi ve ilgi görebilmesi için ebeveynlerinin duygusal gereksinimlerini karşılaması gerektiğini düşünmesi
• Ailenin disfonksiyonel olması ve çocuğun ebeveynlik rolü üstlenmesi
• Çocuğun duygusal açıdan ihmal edilmesi yahut istismar edilmesi

Sonuçlar:

Kendini feda etme şeması, kişinin hayatının birçok alanında olumsuz sonuçlara yol açabilir. Bu sonuçlardan kimileri şunlardır:

• Tükenmişlik ve stres
• Depresyon ve anksiyete
• Düşük özgüven
• Zayıf sınırlar
• Sağlıksız ilişkiler
• Kendini ihmal etme
• İş ve özel hayatta zorluklar

Tedavi:

Kendini feda etme şeması, şema terapisi üzere psikoterapi yollarıyla tedavi edilebilir. Şema terapisi, kişinin şemalarını tanımlamasına ve bunların hayatını nasıl etkilediğini anlamasına yardımcı olur. Terapist, şahsa daha sağlıklı başa çıkma düzenekleri geliştirmesine ve sonlarını belirlemesine yardımcı olabilir.