Sezgisel beslenme nedir?

Sezgisel yeme açlık ve tokluğun biyolojik sinyalleri üzere vücudunuzda yükselen fizikî duyumları duyabilme ve onlara yanıt verebilme marifetini elde etmenize yardımcı olur ve bu marifetin önündeki pürüzleri kaldırmaya fayda.

Sezgisel yemenin temel emeli kendimizi tanımayı ve gereksinimlerimizi anlamayı sağlamak, içsel farkındalığı artırmak ve münasebetiyle kendi vücutlarımızın uzmanı olmayı sağlamaktır. Bu yeme davranış biçimi yeni bir keşif değil, bilakis bir bebek olarak hayata gözlerimizi açtığımız günden itibaren içgüdüsel ya da fizyolojik bir süreç olarak tabiatıyla gerçekleşen bir davranış formudur. Fakat birtakım beşerler bebeklikten yetişkinliğe geçerken birtakım çevresel etmenler tarafından sistemli bir biçimde kendi fizyolojik gereksinimlerini dinleme ve vücutlarına güvenme yetisini kaybediyor. Buna sebep olan çevresel etmenler ortasında başta diyet kültürü olmak üzere diyet kültürüne hizmet eden tüm uygulamalar ve hoşluk standartları yer almaktadır. Örneğin sağlıklı bir çocuk olarak kendinizi hayal edin. Şimdi kalori sözünün ne olduğunu bile bilmiyorsunuz. Yemek yemek sizin için keyifli ve gereksiniminizi karşılamak için her gün tertipli olarak vakit ayırdığınız bir aksiyon. Tabağınızdaki yemeğin hangi sayıya denk geldiğini değil sizin için kâfi olup olmadığını, keyif alacağınız bir yemek mi ya da sizi doyuracak mı diye düşünüyorsunuz. Bunlar sağlıklı bir insanın yemek yerken azamî düşünmesi gereken durumlardır. Aksi durumda yemek yemek sizin için kaygı verici ve gerilimli bir aksiyona dönüşür.

Beslenmede sezgisel yeme yaklaşımı tam olarak bozulmuş yeme davranışlarınızı, besinlerle ve vücudunuzla olan ilginizi düzeltmek yahut uygunlaştırmak için yani bir bakıma özünüze dönmenizi sağlayacak bir kavram. En başta bahsedildiği üzere sezgisel yeme kavramının sağladığı alışkanlıklar bizlerde esasen doğuştan mevcuttu lakin vakitle birtakım sebeplerden dolayı bu alışkanlıklar köreldi yahut unutuldu. Yeme davranışlarının bozulması her yaşta olabileceği üzere genelde çocukluktan itibaren belirtileri görülür. Bu bozulmalar erkenden tedavi edilmezse ergenlikte ve yetişkinlikte daha önemli düzeylere gelebilir ve yeme bozukluklarına dönüşebilir. Bu durumda tedaviye multidisipliner yaklaşılmalıdır.

Sezgisel Yemeyi Uygulamak

Sezgisel yemenin 10 tane prensibi bulunmaktadır. Sezgisel yemenin uygulama kitabına nazaran her prensip tek tek belli müddetlerde çalışılıp pratik edilerek bozulmuş bir davranış güzelleştirilmeye çalışılır. Bilhassa yeme davranışı bozukluklarında yahut yeme bozukluklarında (spesifik olarak tıkınırcasına yeme bozukluğunda) güzelleşme sağlamak için klâsik diyet yaklaşımlarına nazaran daha başarılıdır.

Sezgisel Yiyici Olmanın Avantajları

Yiyecek porsiyonlarını belirlerken açlık düzeyinizi göz önünde bulundurursunuz. Muhakkak bir kalori de kalmak üzere bir telaşınız olmaz ve böylelikle tüm gün yemek düşünmezsiniz.

Bedeninizden gelen sinyalleri dinleyeceğiniz ve münasebetiyle onlara karşılık vereceğiniz için sahiden hangi besini yemek istediğinize kendiniz karar verebilirsiniz.

Gün içinde açlığınızın her an farkında olacağınız için uzun periyodik açlıkları önleyebilirsiniz. Böylelikle tıkınırcasına yeme üzere durumlarla karşılaşmanızın fizikî bir nedeni kalmaz.

Tokluk düzeyinizin yemek yerken nasıl arttığının farkında olabileceksiniz. Münasebetiyle, istisnai durumlar haricinde, midenizi rahatsız edici derecede dolu hissetmeyeceksiniz. Zira önünüzdeki yemeği istediğiniz vakit tekrar yemeye devam edebileceğinizi bilirsiniz. Yani yemekler konusunda kısıtlanmadığınızın şuurunda olursunuz.

Sezgisel yeme içsel farkındalığınızı artırmanın yanında beslenmeyi bir öz bakım olarak görmenizi sağlar.

Artık yiyecek kurallarınız olmadığı için ve yeme özgürlüğüne sahip olduğunuzdan ötürü üstünüzden yük kalkmış üzere hissetmeniz mümkündür.

Zoraki diyet listelerine uymak zorunda olmadığınız için istediğiniz saatte istediğiniz yiyeceği yemekte özgür olursunuz. Böylelikle yedikleriniz sizi birden fazla vakit tatmin eder ve yemekten sonra öbür bir şey yeme arayışında olmazsınız.

Yiyecekleri kullanmadan hislerinizle baş edebilirsiniz. Yani duygusal yemenizi güzelleştirebilirsiniz.

Bedeninize hürmet duyarsınız ve muhtaçlıklarını gözetirsiniz. Bunu yapma biçiminiz bedeninizi sıkan bir kıyafete girmeye çalışmamak da olabilir, vücudunuzun o an muhtaçlık duyduğu besini esirgememek de olabilir. Ya da takıntılı bir halde antrenman yapıyor ve kendinizi çok hırpalıyorsanız vücudunuza olan saygınızı yine kazandığınız için rahatlıkla dinlenmek için kendinize müsaade verebilirsiniz.

Sırf daha fazla kilo verdirdiğini düşündüğünüz için sevmediğiniz fizikî aktiviteleri yapmak zorunda olmazsınız. Zira antrenmanın kilo denetimi sağlaması dışındaki tesirlerini de bilirsiniz ve bu yüzden size hakikaten keyif verecek ve tatmin edecek antrenmanı yapmayı seçebilirsiniz.

Mükemmel olmak zorunda değilsiniz. Sezgisel yemenin büsbütün şahsî bir süreç olduğunu bilirsiniz ve kendinizi diğerleriyle kıyaslamadığınız üzere kendi süreciniz içinde de karşılaştırmalar yapmazsınız. Bunun bir düzgünleşme ve gelişme süreci olduğunu bilir ve yargılayıcı yahut kısıtlayıcı niyetler yerine meraklı, keşfetmeye hazır ve şefkatli kanılar içerisinde olursunuz.

Sezgisel yeme, tanınan olmuş yeni bir diyet modeli değildir. Bu yaklaşımın pratikte nasıl bir şey olduğunu sağlıklı bebeklerin yahut çocukların beslenme biçimlerine bakarak anlayabilirsiniz. Bir bebeğin karnı acıktığında, altı pislendiğinde yahut diğer rastgele bir şeye muhtaçlık duyduğunda ağlaması, huysuzlanması ve çeşitli ilgi çekme yolları arayıp sonunda da istediğini elde etmesi kısaca sezgisel yemenin pratikte nasıl göründüğüyle ilgili bizlere hoş bir örnek olabilir. Bu örnekte bebek gereksinim duyduğu şeyi kendisi biliyor ve en kısa müddette giderilmesi için bakım verenine sinyal gönderiyor. Yetişkinler olarak bizim de vakitle bozulmuş yeme davranışlarımızı düzeltmek ve sağlıklı alışkanlıklarımızı tekrar kazanmak için sezgisel beslenme formunu benimsemeye ve içselleştirmeye muhtaçlığımız olabilir.

Sonuç olarak sezgisel yemeyi gerçek anladığımız surece ve sezgisel yiyici olma yolunda yapacağımız uygulamalar sayesinde bedenimizi ve beynimizi fabrika ayarlarına döndürebilir ve her yerde karşımıza çıkan diyet kültürü zihniyetinden kendimizi koruyabiliriz.