Sınav kaygısı, nedenleri ve çözüm yolları

2024 yılı LGS ve YKS imtihanlarına iki aydan az bir vakit kaldı. Gerek LGS gerekse YKS imtihanına uzun vakittir çalışan ve gerekli hazırlıkları yapan öğrenciler, çalışmalarının karşılığını umarız en yeterli formda alırlar. Yapılan bilimsel çalışmalarda öğrencilerin yaklaşık olarak yüzde yirmisinin yani her beş öğrenciden birinin yaşadığı ağır telaş nedeniyle istediği sonuçları almakta zorlandığı görülmektedir.

Peki öğrencilerin istediği sonuçları almalarına pürüz olan bu İmtihan Korkusu nedir?

Sınav tasası bir kişinin bir imtihan yahut kıymetlendirme süreciyle ilgili olarak hissettiği ağır telaş, gerilim yahut gerilimdir. Bu tasa, imtihanın sonuçlarıyla ilgili dehşetler, başarısızlık telaşları, yeteneklerinin yetersiz olduğu niyeti yahut öbür insanların beklentileriyle ilgili baskı üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.

Sınav telaşı, hafifçe ağıra kadar değişen bir derecede olabilir ve kimi öğrenciler için imtihan yaklaştıkça daha da ağır hale gelebilir. Hafif seviyede bir telaş öğrenciyi motive edip çalışma davranışlarının gerçekleşmesine ve istenen muvaffakiyetin elde edilmesine katkı sağlarken, ağır İmtihan tasası, kişinin konsantrasyonunu, performansını ve imtihan sonuçlarını olumsuz etkilemektedir. Ağır dert fizikî belirtilerle (örneğin, mide bulantısı, terleme, titreme) ve duygusal belirtilerle (örneğin, telaş, kaygı, huzursuzluk) birlikte ortaya çıkabilmektedir.

Sınav Derdi Nedenleri Nelerdir?

Sınav korkusunun nedenleri bireyden şahsa farklılık gösterebilir, fakat ekseriyetle aşağıdaki faktörlerden kaynaklanmaktadır:

Performans Tasası: Kişinin imtihanda başarısız olacağı yahut beklenen performansı gösteremeyeceği korkusu. Bu, akademik muvaffakiyete yahut oburlarının beklentilerine ait baskıdan kaynaklanabilir.

Mükemmeliyetçilik: Birtakım şahıslar, her vakit kusursuz olmaları gerektiği inancıyla ağır bir halde uğraş ederler. Bu da imtihanda yanılgı yapma yahut eksiklik gösterme endişesiyle ilişkilendirilebilir.

Gelecek Tasası: İmtihan sonuçlarının gelecekteki meslek yahut eğitim fırsatlarını nasıl etkileyebileceği konusundaki belirsizlik ve kaygı.

Hazırlık Yetersizliği: Kişinin imtihan için gereğince hazırlanmadığına dair bir inanç yahut gerçek hazırlık eksikliği.

Sosyal Baskı: Aile, öğretmenler, arkadaşlar yahut öbürleri tarafından yapılan beklentiler yahut imtihan sonuçlarının toplumdaki algısıyla bağlantılı baskılar.

Olumsuz Tecrübeler: Evvelki imtihan tecrübeleri, başarısızlık yahut olumsuz geribildirim üzere, gelecekteki imtihanlarla ilgili tasaları artırabilir.

Sınav tasasının temel nedenleri öğrencilerle yaptığımız görüşmelerden ettiğimiz datalar ışığında ekseriyetle bu faktörlerin bir kombinasyonu olarak ve her bireyde farklı biçimlerde ortaya çıkabilmektedir. Kişinin imtihan telaşıyla başa çıkabilmesi fakat, uygun stratejiler ve takviyelerle başa çıkılabilir ve azaltılabilir. Öğrencilere imtihan gerilimiyle başa çıkma maharetlerini geliştirmeleri ve rahatlamak için teknikler öğrenmeleri yardımcı olabilir. İmtihan derdini azaltmak için aşağıdaki tahlil yollarını deneyebilirsiniz:

Hazırlık ve Planlama: İmtihan öncesinde güzel bir hazırlık yapın. Sistemli çalışma, hususları manaya ve öğrenme sürecinizi güzelleştirir. Bir çalışma planı oluşturarak vaktinizi tesirli bir formda yönetin.

Olumlu Fikir Kalıpları: Negatif fikir kalıplarını tanıyın ve onları olumlu fikirlerle değiştirin. Başarılı olduğunuzda yahut sıkıntı bir soruyu çözdüğünüzde kendinizi takdir edin.

Nefes ve Rahatlama Teknikleri: Derin nefes alma, ilerideki bir imtihanda rahatlamanıza ve sakinleşmenize yardımcı olabilir. Başka rahatlama teknikleri ortasında meditasyon, ilerlemeli kas gevşetme ve yoga bulunur.

Fiziksel Aktivite: Antrenman yapmak, gerilimi azaltmanın ve zihinsel sıhhati geliştirmenin tesirli bir yoludur. Nizamlı olarak idman yapmak imtihan derdini azaltabilir.

Beslenme ve Uyku: İstikrarlı bir diyet ve kâfi uyku, gerilimle başa çıkmak için değerlidir. Sağlıklı beslenme ve sistemli uyku, zihinsel ve fizikî olarak daha uygun hissetmenize yardımcı olabilir.

Destek Almak: İmtihan korkusuyla başa çıkmak için ailenizden, arkadaşlarınızdan yahut öğretmenlerinizden dayanak isteyin. İmtihan telaşı hakkında konuşmak ve hislerinizi paylaşmak, gerilimi azaltmanıza yardımcı olabilir.

Sınav Stratejileri: İmtihan sırasında dikkatinizi dağıtmamak için odaklanma teknikleri ve imtihan stratejileri geliştirin. Soruları dikkatlice okuyun, vaktinizi tesirli bir biçimde kullanın ve gerektiğinde soruları atlamak yahut geri dönmek için stratejiler belirleyin.

Profesyonel Yardım: İmtihan korkunuz önemli bir formda hayatınızı etkiliyorsa, bir danışman yahut terapistten profesyonel yardım almayı düşünün. Uzmanlar, imtihan tasasıyla başa çıkma stratejileri ve teknikleri konusunda size rehberlik edebilirler.

Sınav korkusu, şahıstan şahsa değişen bir durumdur, bu yüzden herkes için farklı tahliller işe yarayabilir. Kendinize uygun olan sistemleri deneyerek hangilerinin sizin için en tesirli olduğunu belirleyin.