Sosyal medya ve beden algısı

Sosyal Medya ve Vücut İmajı

Sosyal Medya;

Bireylerin birbirleriyle etkileşim halinde olma muhtaçlığının karşılandığı birçok yeni toplumsal medya platformu her geçen gün kullanılmakta ve yenileri geliştirilmektedir. Toplumsal medya kullanıcılar tarafından uzun saatlerin geçirildiği ve gündelik yaşantımızdan büyük bir vakit dilimini ayırdığımız bir mecra haline gelmiştir. Toplumsal medya pandemi nedeniyle beşerlerle olan münasebetlerimizi ve bağlarımızı devam ettirmeye çalıştığımız bir alan haline dönüşmüştür. Bu nedenle toplumsal medya bizlerin bir başkasıyla ilişkilendiğimiz alanlar yaratması sebebiyle ve pandemiye bağlı olarak kullanım müddetlerinde artışla birlikte vücut imajını etkileyen baskın tarafın izlerini günümüzde net bir halde deneyimlemekteyiz.

Beğeni ve Yorumlar;

İlk doğduğumuz andan itibaren toplumsal öğrenme yoluyla birtakım tecrübeler elde ederiz. Bu tecrübeler bazen şuurlu bazen de bilinçsiz olarak yaşantımızda değerli izler taşır. Son yıllarda toplumsal medya kullanımı yaşının da düşmesiyle bir arada, ergenlik çağına dahi ulaşmamış çocukların denetimsiz bir formda toplumsal medya hesabı kullanımlarını görmekteyiz. Çocukluk ve ergenlik çağındaki bireylerin toplumsal medyanın beğeni ve yorum üzerinden çok küçük yaşlarda vücut imajını şekillendirici olumsuz tesirine maruz kalmaktadır. Adolesan periyodundaki bireylerin yönlendirilmeye en açık olduğu çağda bu tesire maruz kaldığını görmekteyiz. Tıpkı yetişkin bireyler de olduğu üzere “Kilo mu verdin sen?”, “Ne hoş inceciksin”, “Aferin, iradene hayranım” üzere gündelik yaşantıda sık sık duyduğumuz yorumlar üzerinden olumsuz ve çarpıtılmış vücut algısının gelişiminin yolu açılmaktadır.

Aynı vakitte ünlülerin ve rol model alınan bireylerin toplumsal medyada vücut imajı üzerinden yarattıkları algılar, çocukluk ve adolesan çağındaki bireyleri daha fazla etkilemekle birlikte toplumun öteki popülasyonunun da kabul ve onay arayışı içerisine girmeleri tarafından etkilemektedir. Burada gelişimi desteklenen olumsuz vücut imajı, sıhhatsiz yeme davranışları ve telafi edici davranışların gelişimini tetiklemekte. Toplumsal medyanın tesirini vücut memnuniyetsizliği üzerinden de görmekteyiz. Bireylere yakıştırılan ve olması gereken bir vücut yapısı varlığı üzerinden ve toplumsal medyada yaratılan ülkü vücut görünümüne büyük bir istekle sahip olmak isteyen bireylerin sıhhatsiz tıbbi teşebbüslerde bulunduklarını görmekteyiz.

Aynı vakitte filtre ve photoshop üzere vücut görünümünü değiştiren birçok uygulama. Vücut imajına yönelik gerçeklikle bağdaşmayan ve bizi gerçek vücut algımızdan koparan geçersiz bir gerçeklik yaratmakta. Bu yolla olumsuz vücut imajına sahip olduğumuz inancını derinleştirmektedir.

Beden İmajı;

Sosyal Medyanın vücut imajımız üzerinde özendirilen vücut ölçüleri ve vücut yapısı üzerinden bizlere atfedilen kusursuz, pürüzsüz ve ilişkin olunan kültürün atfettiği vücut ölçülerine sahip olmayı hoşluk, toplumda kabul edilme, takdir edilme ve onaylanma ile bağdaştırılarak omuzlarımıza bir sorumluluk yüklemekte. Bu yapı üzerinden kusursuz olma zaruriliği algısı yaratılmakta, kendi vücudumuza yönelik çarpık ve olumsuz vücut imajı geliştirmemize sebep olmaktadır. Bu çarpık ve olumsuz vücut algısı kimi bireyler üzerinde sıhhatsiz davranışları tetikleyerek (katı diyet uygulamaları, laksatif ve diüretik kullanımı, çok antrenman yapma, kusma davranışlarını sergilememize yeme bozukluklarına neden olabilmektedir.) Ardından düşük bir benlik hürmetinin varlığıyla birlikte depresyon ve anksiyete başta olmak üzere birçok psikopatolojinin gelişiminde toplumsal medyanın değerli bir rol aldığını görmekteyiz

Koruyucu Faktörler;

Beden algımız üzerinde tesirli olan değerli bir öteki faktör olumlu benlik gelişimidir. Erken çocukluk periyodunda bakım verenimiz ile kurduğumuz alakanın kalitesi vücut algımız üzerinde kıymetli hami bir faktör olarak yetişkinlik yaşantımızda karşımıza çıkmaktadır. Kendi kişiselliğine alan açılmış, şartsız bir kabul ve şartsız bir sevgi içerisinde yetiştirilmiş çocukların olumlu benlik algısı gelişimi desteklenmektedir. Olumlu benlik algısı geliştirmiş çocukların kendini kabul etmeye açık olduğunu, özgüveninin geliştiğini ve kendine yönelik içsel bir farkındalığının kazandığını, benlik saygılarında artış olduğunu ve ruhsal dayanıklılık açısından olumlu gelişim gösterdiğini gözlemlemekteyiz. Bu açıdan değerlendirildiğinde erken periyot çocukluk yaşantılarımızda attığımız temellerin toplumsal medyanın vücut imajı üzerinde manipülatif tesirine karşı ruhsal dayanıklılık geliştirmemizi sağlayacak temel gözetici bir tabandır.