Boşanma süreci ve boşanma çocuğa nasıl söylenilmeli

Çocuğun yaşı fark etmeksizin birçok durumda boşanma sürecinden en çok etkilenen kişi çocuktur. Çocuğun bu süreçten olumsuz etkilenme riskinin en aza indirilmesi yararlı olacaktır ve bunun için anne babaya büyük bir rol düşmektedir. Boşanma sürecinin çocuklara açıklanması çocuğun bu sürece ahenginde değerli bir yere sahiptir. Çocuktur anlamaz yahut ona bu durumdan bahsetmemize gerek yok üzere niyetler sağlıklı fikirler değildir.

Ebeveynlerden birinin konuttan ayrılıyor oluşu birçok vakit çocuk üzerinde değerli bir tesire sahiptir. Ebeveynler bu noktada çocuğun gereksinimlerine hassas ve şuurlu bir formda hareket etmelidir. Boşanma kararının söylenmesi etabında anne ve babanın birlikte bulunması ve bu durumu açıklaması daha uygundur. Ama bunu engelleyecek nitelikte bir durum kelam konusu ise anne ve baba başka farklı açıklama yapabilir. Öncelikle boşanmanın ne olduğu çocuğa anlatılmalıdır. Süreçle ilgili çocuğa bilgi verirken sevgi bildirileri içeren cümleler söylemek, hangi durumda olursa olsun onun daima sevileceğini söylemek ve söylenenleri itimat yerine oturtmak kıymetlidir. Ebeveynler çocuğa içinde bulundukları durumda boşanmaktan öbür sağlıklı bir yol olmadığını çocuğun anlayacağı formda çocuğa aktarmalıdır.

Anne baba ayrılığında çocuklar birden fazla vakit bu durumdan kendilerini sorumlu fiyatlar. Bu nedenle; anne babanın neden ayrılmaya karar verdiğini, boşanma sonrasında çocuğun ömründe neler değişeceğini çocuğa anlaşılır ve dengeli bir formda aktarması değerlidir. Boşanma süreci çoğunlukla çocuk üzerinde gerilim ve dert uyandıran bir süreçtir. Anne ve babanın birbirine uymayan ve birbirini desteklemeyen telaffuzları çocuk üzerinde derdin artmasına neden olabilir. Bu yüzden, bu devirde ebeveynler ortasındaki işbirliği kıymetlidir, anne ve baba birbirleri ile ahenk içinde hareket etmelidir. Kıymet arz eden bir başka durum ise boşanmadan sonraki süreçle ilgili çocukta yüksek beklentiler oluşturmamaktır.

Boşanma sonrasında çocuğun tecrübeleyeceği şeylerle ilgili çocukta yüksek bir beklenti oluşturmak daha sonraları çocukta hayal kırıklığı oluşmasına sebep olabilir ve yaşanan bu hayal kırıklığı çocuğun ebeveyne karşı tavrını etkileyebilir. Bu sebeple yaşayacağı şeyler gerçekçi ve anlayabileceği bir halde çocuğa aktarılmalıdır. Çocuk kimin yanında kalırsa kalsın şayet bu durum mümkün olacaksa istediği vakit annesini ve babasını görebileceği şayet bu durum mümkün olmayacaksa çocuk- anne, çocuk- baba ortasındaki irtibatın kesilmeyeceği çocuğa söylenmelidir ve boşanma süreci sonrası da buna nazaran hareket edilmelidir. Ayrıyeten, boşanma ve sonrasında ebeveynlerin birbirleri ile ilgili olumsuz telaffuzlarda bulunmaması ve birbiriyle yaşadıkları sorunları çocuğa aktarmaması, birbirlerine karşı hissettikleri olumsuz hisleri çocuğa yansıtmaması kıymetlidir.

Boşanma sonrası yeni durum çocuğun hayatında kısa vadeli yahut uzun periyodik birtakım duygusal, ruhsal ve toplumsal meselelere sebep olabilmektedir. Çocuğa yeni hayatında verilecek sevgi, hissettirilecek itimat ve huzur ortamı, çocuğun gereksinimlerinin görülüp karşılanması, çocukla ilgilenilmesi bu olumsuz tesirlerin azalmasına katkı sağlayacaktır. Yaşanılan her durum bireye hastır, bu süreçten her anne baba eşit etkilenmeyeceği üzere her çocuk da eşit derecede etkilenmeyebilir.

Sürecin her bir çocuk üzerinde farklı tesirler gösterebileceği unutulmamalıdır. Bunun yanı sıra üstte aktarılan tüm bu yaklaşımlar çocuğun boşanma sürecine ahengini kolaylaştıracak birer adımdır. Ek olarak, boşanmanın çocukla paylaşılması konusunda ebeveynler tarafından bir tereddüt var ise çocuk üzerinde oluşabilecek olumsuz tesirleri en aza indirgemek için bir profesyonelden yardım almak yarar sağlayacaktır.

Uzm. Klinik Psikolog Özlem Sarıkaya