Davranış ve fizyoloji

Davranış ve Fizyoloji

Dışsal davranışlarda değişiklik olmadan, içsel değişiklikler muhtemelen kısa ömürlü olacaktır. İçgörülerimizi ve yine kazandığımız hislerimizi kullanarak gereksinimlerimizi karşılamak ve diğerleriyle temas kurmak için dünyaya ulaşmamız gerekir. Nedensellik çift taraflıdır: niyet ve his değişiklikleri davranış değişikliklerine yol açabilir ve davranış değişiklikleri, ne düşündüğümüzü ve nasıl hissettiğimizi değiştirebilir. Birinci değişiklikler içsel olduğunda, bu değişikliklerin danışanın ömründe nasıl bir fark yaratacağını, oburlarının onun değiştiğini nasıl anlayacağını yahut bu içsel değişiklikleri gayelerine ulaşmak için nasıl kullanmak istediğini danışanla konuşmak kıymetlidir. Bu cins sorular, danışanları yeni davranışlarla denemeler yapmaya teşvik eder; bu da fikir ve his karlarını takviyeler.

Depresif danışanlarla çalışan terapistler, danışanların daha faal hale geldiğinde depresif semptomların sıklıkla hafiflediğini bilirler: sistemli idman yapmak, sağlıklı beslenmek ve arkadaşlarla vakit geçirmek üzere davranışlar, depresyonun getirdiği hüzün ve ümitsizlik hislerini azaltabilir ve depresyondaki bireylerin kendileri ve öbürleri hakkındaki kanılarını değiştirebilir. Danışanları davranışlarında değişiklik yapmaya teşvik etmek ve onlara seans sırasında yahut daha sonra meskende denemeleri için davranış değişikliği “deneyleri” önermek, senaryo-tabanlı davranışların aşağı yanlışsız spiralini bilakis çevirmeye yardımcı olabilir. Davranış değişiklikleri, içsel tecrübelerde değişikliklere yol açar; bu değişiklikler, sırayla, davranış değişikliklerini pekiştirmeyi ve geliştirmeyi mümkün kılar. Başka insanların yeni davranışlara yansıları ekseriyetle senaryo inançlarını zorlar; tüm senaryo sistemi değişmeye başlayabilir. Uzun vakittir gömülü anılar farkındalığa sızar; uzun müddettir yasaklanmış hisler ortaya çıkmaya başlar; diğerleriyle temas arttıkça kendimizle temas da artar. Başlangıçta yapay olan “sadece dene ve ne olacağını gör” yaklaşımı, danışanların günlük davranış repertuarının doğal bir kesimi haline gelebilir. Tanıdık ömür senaryolarına körü körüne bağlılıkları bozulur ve eski savunmaları eskisi kadar tesirli olmaz.

Fizyolojik değişiklikler de güzelleşme sürecinin genel modelinin bir modülüdür. Nasıl birçok fizikî rahatsızlık ruhsal fonksiyon bozuklukları tarafından neden olunuyorsa -ya da en azından şiddetleniyorsa-, bu fizikî rahatsızlıklar ruhsal sorun çözüldüğünde hafifler. Vücutlarımız, niyetler, hisler ve davranışlar ortasındaki çatışmaların savaş alanıdır; bu çatışmalar baş ağrılarından sırt ağrılarına ve astımdan ülserlere kadar her türlü fizikî rahatsızlıkta yansır. Ve zıddı? Fizyolojideki değişikliklerin insan fonksiyonelliğinin öteki taraflarında de değişikliklere yol açabileceği sürpriz olmamalıdır. Perls, Hefferline ve Goodman (1951), bastırmanın -düşünceleri ve hisleri farkındalıktan uzak tutmanın- her vakit bir tıp kas gerilmesi ile birlikte olduğunu ve bu gerilmenin fizikî semptomlara dönüştüğünü belirtirler. Tansiyonu gevşetmek, bastırılan malzemenin farkındalığa geri dönmesini davet eder ve senaryo değişikliğinin kapısını açar. Masaj terapistleri, müşterilerinin ekseriyetle sıkı kaslar gevşedikçe duygusal bir patlama yaşadıklarını bildirirler: hisler ve çoklukla anılar da vücut gevşedikçe farkındalığa gelir. Fizikî değişim ruhsal değişim için yol açabilir ve aksisi de geçerlidir.