Panik bozukluk

Panik Atak Nedir ?

Panik atak, ani ve sistemli olarak bir panik ya da endişe hissinin tesiri altında kalınan bir anksiyete bozukluğudur.

Hemen herkes belirli vakitlerde tasa ve panik hissi yaşayabilir. Bu his gergin, gerilimli yahut tehlikeli durumlara karşı verilen doğal bir yansıdır.

Ancak panik atak bozukluğundan muzdarip bir kişi için anksiyete, telaş, panik ve gerilim hisleri hem tertipli olarak, hem de ekseriyetle besbelli bir sebep olmaksızın ortaya çıkar.

Panik Bozukluğu ise panik atak ile bağlantılı bir ruhsal rahatsızlıktır. Beklenmedik formda tekrarlayan panik atakları, bu atakların gerçekleşmesi beklentisinin ortaya çıkardığı bir korku, ve panik atak sırasında gerçekleşen semptomlardan ötürü ölme ya da ziyan görme telaşı nedeniyle hayatın doğal akışına ahenk sağlamakta zahmet çekme formunda gözlemlenir.

Diğer birçok ruhsal rahatsızlık durumunda olduğu üzere, panik atağın da kesin nedeni tam olarak anlaşılamamıştır. Fakat durumun muhtemelen hayatta yas üzere travmatik yahut çok gerilimli bir periyot, ya da beyindeki nörotransmitter dengesizliği yahut gibisi faktörlerle temaslı olduğu düşünülmektedir.

Panik atak esnasında kişi anksiyetenin yanı sıra çeşitli fizikî ve zihinsel semptomlar ile karşılaşır. Bu belirtiler bariz bir sebep olmadan ve epeyce süratli belirebilir ortaya çıkabilir. Panik atak kişi için çok korkutucu ve gerilimli bir durum olabilir

Panik atak belirtileri ortasında aşağıda verilen listedeki semptomlar gözlenir.

Ani tuvalet muhtaçlığı,

Ateş basması,

Baş dönmesi,

Baygın hissetme,

Boğulma hissi,

Dehşet hissi ya da ölme korkusu,

Genel Titreme,

Göğüs ağrısı,

Hızlı kalp atışı,

Kulaklarda çınlama,

Kuru ağız,

Mide bulantısı,

Nefes darlığı,

Parmaklarda karıncalanma,

Terleme,

Üşüme,

Uyuşma yahut iğne batması hissi,

Vücuttan kopuk hissetmek.

Bir panik atakta üstteki semptomlardan en az dört tanesi birebir anda gözlemlenir. Daha azının gözlemlendiği durumlara ise kısıtlı panik atak ismi verilir. Panik ataklar çoklukla 5 – 20 dakika ortasında sürse de, bunun bir saate kadar uzadığı hadiseler gözlemlenmiştir.

Durumun şiddetine nazaran panik atak sayısı değişebilir. Birtakım bireyler ayda bir sefer bu duruma maruz kalırken, öbür bireyler haftada birkaç kez panik atak geçirebilir.

Panik atak her ne kadar korkutucu olsa da tehlikeli değildir. Görülen semptomlar bireye direkt ziyan vermez. Tıpkı vakitte bu belirtilerin birden fazla çarçabuk öbür koşullardan kaynaklanabilir. Mesela düşük tansiyon kalp atışının hızlanmasına neden olabilir.

Panik atak tanısı lakin konusunda uzman bir psikolog tarafından konulabilir. Öncelikle hastanın tıbbi geçmişi alınır ve gerekli fiziki muayeneler yapılır. Panik atağın teşhis edecek direk bir laboratuvar testi bulunmamaktadır. Ama tabipler, atakların altta yatan diğer bir hastalıktan mı, yoksa panik ataktan mı kaynaklandığını öğrenmek için kimi testler isteyebilir.

Özellikle atakların sıklığı, nefes darlığı yaşayıp yaşamadığınız, baş dönmesi, uyuşma yahut terleme üzere belirtiler teşhis açısından hayli kıymetlidir.

Panik atak teşhisinin netleşmesi ve öteki hastalıkları elemek için öncelikle kalp (EKG) si istenebilir. Çarpıntıların farklı bir kalp hastalığı sonucu meydana gelip gelmediği araştırılır. Sonrasında tiroid hormonlarının düzeyini ölçmek ve hormonal dengesizlik olup olmadığını için doktor tarafından kimi kan testleri istenebilir.

Eğer bir birey panik bozukluğu ya da panik atak belirtileri yaşıyorsa bir doktora başvurmalıdır. Doktor bireyin tıbbi geçmişini gözden geçirirken görülen belirtileri, atakların hangi sıklıkta meydana geldiğini ve ne kadar müddettir devam ettiğini soracaktır.

Aynı vakitte semptomların rastgele bir öbür sıhhat nedeni olup olmadığını anlamak için kapsamlı bir fizik muayene yapacaktır. Tekrarlayan panik ataklarda ise panik bozukluğu teşhisi konulabilir.

Panik bozukluğu tedavi edilebilir ve tam güzelleşme sağlanabilir bir durumdur. Bunun için mümkün olduğunca erken tıbbi yardım almak en güzelidir.

Tıbbi yardım olmadan panik bozukluğu yükselebilir ve baş etmek çok sıkıntı olabilir. Birebir vakitte panik atak geçirilen yerlerden kaçınma, agorafobi üzere başka zihinsel sıhhat durumlarını geliştirme riskini de ortaya çıkarabilir.

Panik bozukluğu tedavisinde panik atak sayısının azaltılması hedeflenirken, panik atak tedavisinde belirtilerin hafifletilmesi amaçlanmaktadır. Ana panik atak tedavileri Ruhsal tedavi ile ilaçlardan meydana gelir. Görülen belirtilere bakılarak bu tedavilerin biri, başkası ya da bir kombinasyonu kullanılabilir.

Psikolojik tedavi sırasında direkt bir terapist danışmana başvurarak bilişsel davranışçı terapiden faydalanılabilir. Bu sırada terapist danışmana atak sırasında nasıl reaksiyon verildiği ve ne düşünüldüğü anlatılabilir ve terapist tarafından bir atak sırasında sakin kalmaya yardımcı olacak nefes alma teknikleri önerilebilir.

Eğer doktor ve hasta bir yarar sağlayacağını düşünüyorsa, reçeteli ilaçlara başvurulabilir. Antidepresanlar, seçici serotonin geri alım inhibitörleri ve gibisi öteki ilaçlar bu periyotta hastaya verilebilir.

Antidepresanların tesirlerini iki ila dört hafta ortasında göstermeye başladığı ve tam tesirini sekizinci haftadan itibaren gösterdiği unutulmamalıdır. İlaçlar işe yaramıyor hissi gelse bile doktor tarafından ilacın bırakılması tavsiyesi gelmezse, kullanımı sürdürülmelidir.

Eğer bilişsel davranışçı terapi ya da ilaç kullanımından sonra belirtiler düzelmezse, hasta doktor tarafından bir psikiyatrist yahut klinik psikolog gibi bir akıl sıhhati uzmanına yönlendirilebilir.

Panik Atak Sırasında Ne Yapmalı?

Atak ile savaşmayın.

Mümkünse bulunduğunuz yerde kalın.

Olumlu, huzurlu ve dinlendirici yerlere odaklanın.

Saldırının geçeceğini kendinize hatırlatın.

Unutmayın, bu hayatınıza yönelik bir tehdit değildir.

Yavaş ve derin nefes alıp verin.

Panik Atakları Önlemek için Kendi Kendinize Ne Yapabilirsiniz?

Bilişsel davranışçı terapi prensiplerine dayalı bir biçimde anksiyete için hazırlanmış kendine yardım kitapları okunabilir.

Pilates yahut yoga üzere sağlıklı ömür sporlarının yanı sıra sakinleştirici masajlar yahut aroma terapilerinden faydalanılabilir.

Semptomları hafifletmeye yardımcı olacak nefes alıp verme teknikleri öğrenilebilir.

Stresi ve gerginliği azaltmak için sistemli fizikî idman yapılabilir.

Atakları daha kötüleştirebileceği için şekerli yiyecek ve içecekler, alkol, kafein ve sigara kullanımı azaltılabilir.