Paranoid kişilik bozukluğu nedir?

Paranoid kişilik bozukluğu, kişinin daima olarak etrafındaki insanların berbat niyetli
olduğunu düşünmesi, oburlarının kendisine ziyan vermeye çalıştığını yahut diğer insanların
onu aldatmaya çalıştığını daima olarak hissetmesi durumudur. Bu bireyler ekseriyetle herkese
karşı ağır bir güvensizlik duyarlar, öteki insanların niyetlerini daima olarak şüpheyle
karşılarlar ve bu bireyler yakın ilgilerde dahi daima olarak savunmada kalırlar. Başkalarının
niyetlerini daima olarak sorgular ve bu bireyler öbürleri tarafından kandırılma yahut zarar
görme korkusu yaşarlar. Örneğin, paranoid kişilik bozukluğu olan bireyler yakın ilişkilerinde
bile sadakat ve bağlılık konusunda karşısındaki insanlara ve yakın etrafına karşı şüphe
duyabilirler.
Paranoid kişilik bozukluğu olan bireyler çoklukla kendi niyet ve davranışlarının normal
olduğuna inanırlar hasebiyle etraflarındaki insanların gerçekte kendilerine ziyan vermek
yahut kendilerini aldatmak istediklerine inanırlar. Bu durum kişinin günlük ömrünü olumsuz
tarafta etkileyebilir ve toplumsal münasebetlerde zorluklar yaşamasına neden olabilir.
Paranoid kişilik bozukluğu belirtileri nelerdir?
Paranoid kişilik bozukluğu belirtileri şahsa nazaran değişebilir lakin çoklukla hafif
semptomlardan şiddetli semptomlara kadar değişiklik gösterebilir. Çoklukla bireyin yaşadığı
hayat tecrübelerine bağlı olarak ortaya çıkar. Bu bozukluğa sahip şahıslar, tenkitlere karşı
çok hassas olabilir ve reddetme eğiliminde olabilirler. Paranoid kişilik bozukluğu belirtileri
ortasında çoklukla olarak ağır bir formda diğerlerinin berbat niyetli olduğuna inanma,
etrafındakilerin kendisini takip ettiğini düşünme yahut planlarının bozulmasına karşı aşırı
hassasiyet gösterme durumu bulunur. Ayrıyeten, güvensizlik hissiyle daima olarak diğer
insanların niyetlerini sorgulama, alınganlık ve kırılganlık hissetme üzere durumlar da sıkça
görülür. Bu bireyler ekseriyetle diğerleriyle olan bağlantılarda ara ve uzaklık korur, bireyler
inanç hissini güç sağlarlar ve ekseriyetle kendilerini daima olarak savunmada hissederler.
Etraflarındaki insanlara karşı çok kuşku ve güvensizlik duyarlar, onların kelamlarına zararlı
yahut berbat manalar yükleyebilirler. Toplumsal münasebetlerde zorluk yaşarlar ve genellikle
düşmanca yahut tartışmacı bir tavır sergileyebilirler.

Paranoid kişilik bozukluğu belirtileri bilhassa ergenlik sonrası yahut genç yetişkinlik
devrinde belirtilerini göstermeye başlayabilirler. Bu şahıslar, etraflarındaki herkesin
kendilerine ziyan vermek yahut onları aldatmak istediğini düşünebilirler. Ayrıyeten, insanların
artlarından makus konuştuğunu varsayarlar ve daima olarak etrafından ziyan görmekten
korkabilirler. Bu durum, kişinin günlük ömrünü olumsuz istikamette etkileyebilir ve bireyin
sağlıklı toplumsal bağlantılar kurmasını engelleyebilir.
Paranoid kişilik bozukluğu nasıl anlaşılır?
Paranoid kişilik bozukluğu çoklukla kişinin daima olarak etrafındaki insanların niyetlerini
kuşkuyla karşılaması, onları daima olarak izlediğini yahut makus niyetli olduklarını
düşünmesiyle belirtilir. Bu şahıslar ekseriyetle mantıksız yahut gerçek dışı suçlamalarda
bulunabilirler, oburlarının ziyan vermek yahut aldatmak istediğine dair sabit bir inançları
olabilir. Ayrıyeten, güvensizlik ve kendi kanılarının öbürleri tarafından anlaşılmayacağı
yahut manipüle edilebileceği korkusu da sık görülen belirtiler ortasındadır. Paranoid kişilik
bozukluğunun teşhisi çoklukla zordur zira kişi çoklukla kendi davranışlarında veya
fikirlerinde bir sorun olduğunu fark etmez. Bu nedenle, psikiyatristler ve psikologlar,
kişilik bozukluklarını kıymetlendirmek için ekseriyetle psikoterapi kullanırlar. Paranoid kişilik
bozukluğundan şüphelenildiğinde, uzman ekseriyetle savunmacı bir reaksiyon oluşturmadan,
empatik tavırla birlikte geniş ve detaylı sorular sorarak durumu kıymetlendirir.
Paranoid kişilik bozukluğu tedavi edilmezse ne olur?
Paranoid kişilik bozukluğu tedavi edilmezse, kişinin toplumsal münasebetleri ve iş ömrü önemli şekilde
etkilenebilir. Daima olarak güvensizlik ve kuşku duyma durumu artabilir ve bu da bireyin
yakın alakalarda meselelere yol açabilir. İş ömründe da işbirliği yapma zahmeti çekebilirler
ve hasebiyle birey iş arkadaşlarıyla yahut yöneticilerle daima çatışma içinde olabilirler.
Ayrıyeten, bu durum kişinin hayat kalitesini düşürebilir ve depresyon üzere öteki ruhsal sağlık
meselelerinin ortaya çıkma riskini artırabilir.
Paranoid kişilik bozukluğu kimlerde görülür?
Paranoid kişilik bozukluğu ekseriyetle ergenlik periyodundan itibaren başlayabilir ve yaşam
uzunluğu devam edebilir. Bu bozukluk ekseriyetle ailede yahut yakın akrabalarda benzer
özelliklerin bulunduğu durumlarda daha sık görülür. Ayrıyeten, travmatik ömür tecrübeleri,
bilhassa güvensizlik ve aldatılma üzere tecrübeler de bu bozukluğun gelişiminde rol

oynayabilir. Bireyin genetik yatkınlığı ve çevresel etkenlerin birlikte etkileşimi de bu
bozukluğun ortaya çıkmasında tesirli olabilir.
Paranoid kişilik bozukluğunun tedavisi nasıl olur?
Paranoid kişilik bozukluğu ekseriyetle psikoterapi ile tedavi edilir. Tedavide, bireyin
güvensizlik ve kuşku hisleri üzerine odaklanılır ve bireyin bu kanıların gerçekçi olup
olmadığı sorgulanır. Bireylere bu süreçte kendi mizaç otomatizmasında savunma
düzeneği haline getirdiği durumlar çalışılır bu sayede bireyin ilgilerini geliştirmesi,
olumsuz niyetleriyle başa çıkabilmesi ve bireyin daha sağlıklı bir hayat sürmesi için
takviye sağlanır. Terapi sürecinde, bireyin duygusal düzenleme marifetleri ve toplumsal becerileri
güçlendirilir. Kimi durumlarda, tıbbi tedavi ve ilaç tedavisi de semptomların yönetilmesine
yardımcı olabilir, fakat terapi ekseriyetle birinci basamak tedavi yaklaşımıdır.
Paranoid kişilik bozukluğunun tedavisi ne kadar sürer?
Paranoid kişilik bozukluğu tedavisi, hastalığın şiddetine ve bireyin mizaç özelliklerine göre
değişiklik gösterir. Tedavi süreci, bireyin mizacının olumlu ve aksiliğe açık
potansiyellerine nazaran, bireyin kendi durumunu anlaması ve tedaviye istekli olmasıyla önemli
ölçüde etkilenir. Birey tedaviye faal olarak katıldığında ve terapi sürecine açık olduğunda,
tedavi ekseriyetle daha tesirli ve kısa müddette sonuç verir. Bu süreçte terapi, bireyin kendi mizaç
otomatizmasını keşfetmesine hasebiyle güvensizlik ve kuşku hisleriyle nasıl başa
çıkabileceğini öğrenmesine ve daha sağlıklı ilgiler kurmasına yardımcı olur.