Seni duyuyor muyum? ilişkilerde sağlıklı iletişim ve sözcüklerin gücü

SENİ DUYUYOR MUYUM? BAĞLARDA SAĞLIKLI BAĞLANTI VE SÖZCÜKLERİN GÜCÜ

İletişim, insanlığın varoluşundan beri insan doğasıyla bütünleşmiştir. İki kişinin yahut toplulukların kendi içlerinde ahenk sağlaması ve anlaşabilmeleri için kilit bir ögedir. Pekala, varoluşumuzdan beri bu kadar değerli olan bağlantı, günümüzde kurulan ikili bağlantılarda ne kadar sağlıklı uygulanabiliyor? Bağlantısı iki ana temele ayırabiliriz: his temeli ve niyet temeli. Sağlıklı irtibatı sağlayabilmek ismine, şahıslar birebir temelde olurlarsa birbirlerini yakalamaları daha kolay olur. Fikir temelinde fikirler ve görüşler ele alınırken, his temelinde hisler ve kişinin iç dünyası ön planda yer alır. Fikir, his ve bilgilerin kelamlı, yazılı yahut vücut lisanı üzere farklı yollarla diğerlerine sağlıklı aktarılması, irtibatın hakikat kurulabilmesi ismine kıymetlidir. Karşılıklı anlayış ve derin bir bağ kurmak iki kişi ortasındaki sağlıklı bağlantının temelidir. Âlâ bir bağlantı, yalnızca sözleri yanlışsız kullanmak değil, tıpkı vakitte empati, faal dinleme ve yanlışsız sözlerle karşı tarafı anlamayı da içerir. Uyuşmazlıkların tahlili, hislerin paylaşılması ve karşılıklı hürmet, sağlıklı bir bağlantıyla mümkün hale gelir. İkili ilgilerde karşınızdaki kişiyi hakikaten duyuyor musunuz? Bir kuş cıvıltısını, dışarıdaki korna seslerini de duyarız lakin bağlantılarınızda karşınızdaki kişinin sesini sahiden duymalı ve anlamaya çalışmalısınız.

İkili münasebetlerde bağlantı, bireyler ortasındaki bağı güçlendiren en kıymetli ögelerden biridir. İrtibatın eksik ya da yanlış olması, taraflar ortasında çatışmalara ve yanlış anlaşılmalara yol açabilir. Bunun sonucunda ise duygusal uzaklaşmalar yaşanabilir. Anlaşılma muhtaçlığı, bireyler ortasındaki duygusal bağın temelinde yatar. Beşerler, inançta hissetmek ve iç dünyalarını paylaşabilmek için anlaşılmak isterler. Anlaşıldığını hissetmek, münasebetin derinleşmesine ve itimadın daha sağlıklı inşa edilmesinde epey değerlidir. Bu gereksinim karşılanmadığında kişi kendini yalnız, yabancılaşmış ve karşısındaki bireyle duygusal olarak uzaklaşmış hissedebilir. Bu nedenle ikili alakalarda açık irtibat, etkin dinleme ve empati kurabilmek bağlantısı güçlendirmek için kıymetli ögelerdir.

İletişim sorunlarından bahsedecek olursak, yanlış anlaşılmalar başta geliyor. Yanlış anlamanın kaynağında, birden fazla vakit bireylerin birbirlerinin söylediklerinin ardındaki hissin ve niyetin farkına varamaması yer alır. Yanlış anlaşılmalar ortaya çıktığında ise tartışmalar baş gösterir. Savunmacı davranışlar ortaya çıkabilir ve bu da diğer bir irtibat sorunudur. Şahıslar kendini söz etmeye çalışırken eleştirel ya da suçlayıcı bir lisan kullanırsa, karşı taraf kendini savunmaya ve geri çekilmeye başlayabilir. Eleştirildiğini ya da suçlandığını hisseden kişi, savunmacı tavır sergilerken karşısındaki kişiyi anlamaktan da uzaklaşır. Bunun akabinde faal dinleme ögesi iki taraf için de uygulanamayabilir. Karşısındaki kişiyi dinlerken aslında kendi vereceği yanıta odaklanarak, karşısındaki kişiyi anlamak için gayret göstermez bir hale gelir. Empati eksikliği baş gösterir ve karşılıklı anlayışın kaybolmasına yol açabilir. Kişi, karşısındaki kişinin his ve niyetlerini anlamakta zorlandığında sorunlar de artışa geçer.

Bu sorunları aşmak isteyen şahıslar için tahlil yolları da vardır. Karşınızdaki kişiyi hakikaten dinlemek, ne söylediğini anlamak ve anlaşıldığını hissettirmek çok değerlidir. Faal dinleme, karşınızdaki kişinin söylediklerine odaklanmanın yanında, birebir vakitte dinlerken vücut lisanıyla de karşılık vermeyi içerir. Göz teması kurmak ve dinlerken anladığınızı söz etmek için baş sallamak, karşınızdaki kişi için kendini tabir etmeyi kolaylaştırabilir. Bunları yapmak, karşımızdaki şahsa dinlendiğini ve anlaşıldığını hissettirir. Destekleyici ve tahlil odaklı bir bağlantıya evrilebilir. Kendinizi söz ederken ise “ben” lisanını kullanmaya dikkat etmek, kendi hisleriniz ve fikirlerinizi daha şeffaf aktarmanıza yarayabilir. Karşınızdaki şahsa karşı “sen” lisanıyla kendinizi söz ederken, ona kendini suçlanmış hissettirebilirsiniz. Örneğin; “Sen daima bu türlü yapıyorsun” demek yerine, “ben” lisanını kullanarak “Ben bu durum yaşandığında kendimi üzgün hissediyorum” demek, karşı tarafın sizi daha güzel anlamasını sağlayabilir.

Açık irtibat kurabilmek, ikili ilgilerde hayli değerlidir. Bir sıkıntıyla karşılaştığınızda görmezden gelmek, sorunun ileride daha fazla büyümesine yol açabilir. Çözülmeyip halının altına süpürülen sorunlar kesinlikle ortaya yine çıkacaktır ve bunu ertelemek irtibatı daha güç hale getirebilir. Hislerinizi, fikirlerinizi ve gereksinimlerinizi net bir halde söz etmek, ortak bir tahlil yoluna ulaşmayı kolaylaştırır. İlginizde ne hissettiğinizi açıkça paylaşmak, irtibatın daha sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesine yardımcı olur.

İkili bağlantılarda irtibat sorunları kaçınılmazdır, lakin bu sorunlarla nasıl başa çıkılacağı, bağın sıhhati ve sürdürülebilirliği açısından kritik bir ehemmiyete sahiptir. Başa çıkmak için tahlil yolları öğrenildiği vakit daha tesirli ve derin bağ kurulur. Sağlıklı bir irtibat için etkin dinleme, empati ve açık bir formda kendini tabir edebilme marifetleri geliştirilmelidir. Böylelikle, şahıslar ortasındaki anlayış ve sevgi artar, bağ daha sağlam ve tatmin edici hale gelir.

Uzm. Klinik Psiokolog Damla Kankaya Sünteroğlu

Yazan psikoloji öğrencisi Sude Kor