Öğrenilen bilgiler nasıl kalıcı hale getirilir?

Hepimiz vakit zaman öğrendiğimiz bilgileri hatırlamakta zorlanabiliriz. Okulda öğrenilen bilgiler, günlük hayatta karşımıza çıkan yediklerimize, karşılaştığımız bireylere, alışverişe ait her bilgiyi bu mevzuya örnek gösterebiliriz. Özellikle öğrenme sürecinde zahmet yaşayan çocuklarda bilginin anlatıldığı günden itibaren yeni edinilen bilginin geri çağrılması vakit geçtikçe zorlaşmaktadır. Ebbinghaus öğrenilen bilgileri hafızada tutma ile ilgili kıymetli bir araştırma ortaya koymuştur. Birebir vakitte bu araştırmayla öğrenmeye ve tekrar öğrenmeye harcanan vakit açısından tasarrufları tabir etmeyi tercih etmiştir. Eddinghaus’un araştırmasına nazaran, bilgi öğrenildiği andan itibaren birinci 1 saat içinde 20 dakika tekrar edildiğinde bilginin %80’i kalıcılığını korurken bilgi tekrar edilmezse kalıcılık oranı vakitle düşüş göstermeye başlayacaktır.  İlk tekrardan 1 gün sonra 20 dakikalık tekrar yapıldığında bilginin %80’i kalıcılığını korumaktadır. Bu tekrardan iki gün sonra tekrar 20 dakikalık tekrar yapıldığında bilginin %80’i kalıcılığını korumaktadır. Bilginin öğrenildiği günden itibaren 7. – 14. ve 30. günlerde 20 dakikalık tekrar yapıldığında bilgi büyük oranda kazanılmış ve hafızada tutulmuş olur. Öte yandan bilginin öğrenildiği birinci hafta içinde aralıklı ve sistemli tekrar yapılmadığında bilginin kalıcılık oranı %60’a düşmekte ve bilginin hafızada kalıcılık oranı vakitle düşüş göstermektedir.

Bilginin kalıcılığı konusu bilhassa öğrenme zahmeti yaşayan çocukların akademik hayatlarında  daha kıymetli bir husus haline gelmektedir. Bu bağlamda öğrenme zahmeti yaşayan çocukların, aralıklı ve sistemli tekrar yapmaları öğrenme süreçlerini olumlu istikamette etkileyecektir. Aynı vakitte bu biçimde öğrenme, çocukların öz-yeterlilik duygusu ve akademik performansında pozitif tesir sağlamaktadır.  

Öğrenmenin kalıcılığı üzerine pratik teklifler:

• Her hafta aralıklı ve sistemli olarak 3 gün 20 dakikalık tekrarlar yapılmalıdır.
• Bilgi ile ilgili görsel, işitsel, dokunsal vb. farklı duyulara hitap eden çalışmalar kullanarak tekrar yapmak öğrenmenin kalıcılığına olumlu katkı sağlayacaktır( fotoğraflarla, görüntülü, objelerle ve soru-cevap formunda çalışmalar).
• Tekrar için kullanılacak gereç ve çalışmalar her tekrar yapıldığında eksiksiz ve düzenli olarak kullanılmalıdır.
• Kelime yahut bahis tekrarlarında zihin haritası, söz kumbarası, not defteri vb. içerik ve gereçleri kullanmak çalışmaları daha sistemli hale getirecektir

Kaynak: Murre, J. M. ve Dros, J. (2015). Replication and analysis of Ebbinghaus’ forgetting curve. Plos One, 10(7).