Panik bozukluk nedir?

Panik Bozukluk Nedir?

Panik bozukluk, ani ve beklenmedik panik ataklarının tekrarlayan bir biçimde yaşandığı bir tasa bozukluğudur. Panik atak, kişinin kendisini önemli bir tehlike ile karşı karşıya hissettiği, ansızın ortaya çıkan, ağır endişe ve rahatsızlık hissiyle tanımlanır. Bu ataklar, ekseriyetle birkaç dakika içinde tepeye ulaşır ve kişinin zihinsel ve fizikî durumunda derin bir dengesizlik yaratabilir.

Panik bozukluğu yaşayan bireyler, tekrar bir atak geçirme endişesiyle hayatlarını sınırlayabilirler. Bu, bir çeşit “kapanma” ya da “kaçınma” davranışına yol açabilir. Örneğin, bir kişi bir panik atak geçirdiği yerden kaçma eğiliminde olabilir yahut daha sonra o yere gitmekten kaçınabilir. Sonuç olarak, ataklar sırf endişeyi artırmakla kalmaz, kişinin günlük hayatını da olumsuz halde tesirler.

Panik Atak Belirtileri

Panik atak sırasında bireyler şunları deneyimleyebilir:

• Ani ve çok kalp çarpıntısı ya da hızlanması
• Göğüs ağrısı ya da sıkışma hissi
• Hızlı nefes alma (hiperventilasyon) ya da nefes almakta zorluk
• Baş dönmesi, bayılacakmış üzere hissetme
• Titreme ya da kaslarda gerginlik
• Bulantı ya da mide rahatsızlıkları
• Uyuşma ya da karıncalanma hissi
• Ölüm korkusu ya da denetimden çıkma hissi

Bu belirtiler, fizikî bir hastalık ya da öbür bir önemli sıhhat sorunu ile karıştırılabilir. Lakin panik ataklar, çoklukla bedende bir tehdit algısı olmaksızın ortaya çıkar.

Panik Bozukluğun Nedenleri

Panik bozukluğun kesin bir nedeni yoktur, fakat çeşitli faktörlerin tesirli olabileceği düşünülmektedir:

1. Genetik Yatkınlık: Ailede panik bozukluğu ya da telaş bozuklukları bulunan bireylerin, bu rahatsızlığa daha yatkın olabileceği düşünülmektedir.

2. Beyin Kimyasındaki Dengesizlikler: Beyindeki kimyasal dengesizlikler, panik atakları tetikleyebilir. Bilhassa serotonin, dopamin üzere nörotransmitterlerin düzeylerindeki dengesizlikler, korku ve panik hissiyatını artırabilir.

3. Psikolojik ve Çevresel Faktörler: Travmalar, gerilimli hayat olayları, aile içi dinamikler ya da büyük değişimler panik bozukluğunu tetikleyebilir. Ayrıyeten, bireyin gerilimle başa çıkma marifetleri de bu durumu etkileyebilir.

Panik Bozukluğun Tedavisi

Panik bozukluğu tedavi edilebilir bir durumdur. Tedavi çoklukla iki ana sistemle gerçekleştirilir: psikoterapi ve ilaç tedavisi.

1. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): BDT, panik bozukluğunun tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir psikoterapi tekniğidir. Bu terapi, bireyin panik ataklarına yol açan olumsuz fikirlerini ve davranışlarını değiştirmeyi maksatlar. Atakların tetiklediği kaygıların mantıklı bir formda sorgulanması sağlanır.

2. İlaç Tedavisi: Panik bozukluğu tedavisinde antidepresanlar ve anksiyolitikler üzere ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, beyin kimyasındaki dengesizlikleri düzenleyerek tasayı ve panik atakları hafifletebilir.

3. Fiziksel ve Zihinsel Rahatlama Teknikleri: İdman, meditasyon, nefes antrenmanları ve gevşeme teknikleri, telaş düzeyini düşürmeye yardımcı olabilir.

Sonuç Olarak

Panik bozukluk, hayat kalitesini önemli halde etkileyebilecek bir durumdur, lakin gerçek tedavi usulleriyle yönetilebilir. Panik atakları geçiren bir kişi, tedavi sürecinde yalnız olmadığını unutmamalıdır. Birey, bir psikolog ya da terapist ile birlikte korkularını anlamak ve başa çıkmak için tesirli stratejiler geliştirebilir. Şayet panik ataklar hayatınızı etkiliyorsa, profesyonel yardım almak kıymetli bir adımdır. Unutmayın, panik bozukluğu tedavi edilebilir ve düzgünleşme mümkündür.