Yemek borusu (özofagus) kanseri ve tedavisi

Yemek borusu (özofagus) kanseri nedir?

Yemek borusu yiyecekleri ağızımızdan midemize ileten yaklaşık 35-40 cm uzunlukta kaslardan oluşan boru halinde bir organdır. Özofagus kanseri ise yemek borusundaki hücrelerin çeşitli sebeplerle denetimden çıkıp olduğu yerde büyümesi ve bazen de öbür organlara sıçraması formunda bir hastalıktır.

Tüm öbür kanserlerde olduğu üzere evreleme, hastalığın yaygınlığının ortaya konularak tedavinin prosedürlerine karar verebilmek için gereklidir.

Özofagus kanserinin büsbütün farklı sebepleri olan iki farklı tipi vardır. Yassı hücreli (skuamöz) denilen çeşidi, sigara, isli besinler ve sıcak yemek-içmekle alakalıdır ve dünyada bölgesel yayılım görülmeye meyillidir. Adenokarsinom denilen öteki çeşidi ise, daha çok obezite ve batı tipi beslenmeye bağlı üzere görülmektedir.

Yemek borusu kanserinin belirtileri nelerdir?

Erken periyotta birçok hastanın fazla şikâyeti yoktur. Yemek borusunun yarısından fazlası tümörle kaplanana kadar belirti vermeyebilir. Hastaların bir kısmında öteki bir sebeple yapılan endoskopide tesadüfen teşhis konulur. Hastada en sık görülen şikayetler şunlardır:

●Yutma zahmeti (özellikle katı, kuru besinlere karşı) yeni başlayan yahut vakitle artan bir özellik gösterir. Evvel takılma hissi vardır, vakitle besinler hiç yutulamaz.

●Kilo kaybı

●Göğüste ağrı yahut yanma hissi

●Ses değişiklikleri (Boğuk ses, kısık ses)

Ancak bilinmelidir ki tüm bu belirtiler kanser olmayan şartlardan da kaynaklanabilir.

Yemek borusu kanseri teşhisi nasıl konulur?

Özofagus kanseri kuşkusunda aşağıdaki testlerden bir yahut daha fazlasını yapılmalıdır:

●Üst endoskopi (özofago-gastroskopi) çoklukla sedasyon (hafif bir bayılma) endoskop (ışıklı kamera) ile ağıdan girilerek yutak, tüm yemek borusu, mide-on iki parmak barsağına kadar incelendiği bir süreçtir.

●Biyopsi – üst endoskopi sırasında yemek borusunda kuşkulu görülen yerlerden alınan küçük doku kesimleri mikroskopta özel boyalarla incelenip hastalıklar hakkında en gerçek kararı vermemizi sağlayan süreçtir.

●Göğüs boşluğu ve üst batın tomografisi: ilgili organların durumunu, tümörün yerini ve yayılımını göstermede yardımcıdır.

●Baryumlu özofagus grafisi: eskisi kadar yapılmasa da yemek borusu hareketlerini, darlıklarını, kaçaklarını ve kanserle karışan hastalıkları ayırt edici bir görüntüleme tekniğidir. Burada hastaya sinemada gözüken bir unsur yutturulup tıpkı anda sinemalar çekilir.

Biyopsi gerekli midir?

Özofagus kanseriniz olup olmadığını kesin olarak bilmenin tek yolu biyopsidir. Ayrıyeten yemek borusu kanseri, birbiriyle sebepleri, gidişatı ve tedavisi hayli farklılık gösteren en önemli iki başka türe ayrılır (yassı hücreli ve adenokarsinom). Bu tipleri tedavi şemasının oluşturulması için mutlaka gereklidir.

Kanser evrelemesi nedir?

Tüm diğerKanserlerde olduğu üzere evreleme, hastalığın yaygınlığının ortaya konularak tedavi usulleri ve sıralamasına karar verebilmek için elzemdir.

Evreleme için çeşitli görüntüleme prosedürleri (ultrason, EUS, PET BT, MR vb) yahut ek biyopsiler (lenf bezi biyopsisi, mide biyopsisi vb) istenebilir.

Yemek borusu kanseri nasıl tedavi edilir?

Özofagus kanserinde hastanın durumu, evresi ve kanserin tipine nazaran bir yahut daha fazla tedavi seçeneği mevcuttur. Özofagus kanseri olan birçok insan aşağıdaki tedavilerden bir yahut daha fazlası yapılabilir:

●Ameliyat – Yemek borusu kanseri, kanserli kısmı etrafıyla birlikte çıkarmak için ameliyatla tedavi edilebilir. Çıkarılan kısmın yerine çoklukla mide uzatılarak yutmanın devamı sağlanır.

●Radyasyon tedavisi – Kimi hücre tiplerinde ve yemek borusunun kimi bölgelerinde tek başına yahut başka tedavilerle kombine olarak hayli yararlıdır.

●Kemoterapi –Hücre tipine nazaran kullanılacak ilaçlar belirlenir. Bazen ameliyattan evvel bazen de patoloji sonuçlarına nazaran ameliyattan sonra verilebilir.

●İmmünoterapi – kanser büyümesini durdurmak için bedenin bağışıklık sistemini uyaran kimi ilaçlar kullanılabilmektedir.

● Palyatif (Rahatlatıcı) prosedürler: hastanın şikâyetlerini güzelleştirmek, tedavi boyunca aç kalmaması için yapılan müdahalelerdir. Daralan yahut tıkanan yemek borusunu açık tutmaya yarayan kafes biçiminde aygıtlar (Stent), mideye yahut barsağa direkt yemek ulaştırma boruları (gastrostomi, jejunostomi, PEG) üzere süreçler sayılabilir.

Ameliyat teknikleri:

Açık, kapalı, iki kademeli, üç evreli ameliyat seçenekleri hastanın durumuna, tümörün yerine ve yayılımına nazaran değişiklik göstermektedir. Ameliyatlarda maksat tümörlü kısmı sağlam dokulara kadar çıkarmak, gastrointestinal sistemin devamlılığını sağlamaktır. En kıymetli komplikasyonlar aslında uzun müddettir beslenme sorunu yaşayan hastada ameliyatla birleştirilen dokuların tutmamasıdır. Teneffüs sistemi komplikasyonları da sık görülür ve aktif bir teneffüs tedavisi çok kıymetlidir.

Sonuç olarak

Yemek borusu kanseri tedavisi, cerrahi, kemoterapi, immünoterapi ve radyoterapi üzere çeşitli yolların bir ortada yahut aşikâr bir sıraya nazaran uygulanması gereken bir tümördür. Son yıllarda ilaçlar ve cerrahi tekniklerde yaşanan gelişmeler sayesinde hastaların ömür müddetleri uzamış ve hayat kaliteleri artmıştır. Lakin, tedavi sürecinin şiddetli olduğunu unutmamak gerekir.

Her hasta kendine özeldir, yukardaki bilgiler genel bir bilgilendirme maksatlıdır ve doktor tavsiyesi yerine geçmez. Tedavi sürecinde hekiminizle yakın işbirliği içinde olmanız kıymetlidir.