Borderline ve içsel boşluk hissi

Borderline, içinde duygusal dengesizlikleri, ağır dalgalanmaları ve bilinmeyen kendilik algısını barındıran karmaşık bir ruhsal bozukluktur. Bu karmaşıklığın en besbelli ve zorlayıcı belirtilerinden biri ise kişinin içinde beslemiş olduğu derin bir içsel boşluk hissidir. Kimi vakit varoluşsal bir anlamsızlık, kimi vakit ise derin bir yalnızlık olarak kendini gösteren bu his, kişinin günlük yaşantısında ve ikili münasebetlerinde kimi zorluklar yaşamasına sebep olabilir. Borderline ile yaşayan bireylerin hissettiği bu bu boşluk hissi, çoklukla erken periyot travmaları, ihmal edilme yahut daima reddedilme tecrübelerinden kaynaklanmaktadır. Ağır kimlik karmaşası ile gayret eden bu şahıslar, içsel boşluğu başkalarından gelecek olan onay ve bağlanma arayışlarıyla doldurmaya çalışır.

Kişilerin yaşamış olduğu bu boşluk hissinin, benlik algısının daima değişken olmasıyla temaslı olduğu düşünülmektedir. Bu durumla uğraş etmek zorunda olan bireyler, vakit zaman kim olduklarını bile sorgular hale gelirler. Psikolog Marsha Linehan’a göre, “Borderline hastalarında boşluk hissi, benlik algısının daima değişken olmasıyla alakalıdır. Kendi kimliklerini katılaştırma konusunda zorlanan bireyler, bu boşluğu dış dünyadan gelen onay ve bağlanma arayışlarıyla doldurmaya çalışırlar.” (Linehan, 1993). Birebir vakitte, uzman John Gunderson’a nazaran “Boşluk hissi, borderline bireylerde çoğunlukla kısa periyodik, lakin ağır ve rahatsız edici bir tecrübedir. Bu his, değişen ruh halleriyle ve denetim edilemeyen impulsif davranışlarla birlikte ortaya çıkar.” (Gunderson, 2001). Bu durum, kişinin değersizlik duygusu taşımasına ve öbür beşerlerle olan münasebetlerinde zorluk yaşamasına neden olabilir.

Bu boşluk hissini control altına almak için farklı terapötik yaklaşımlar önerilmektedir. Diyalektik Davranış Terapisi (DDT), Marsha Linehan tarafından geliştirilmiş olup, borderline ile çaba eden şahıslarda his düzenleme ve farkındalık teknikleri ile bu hissin control edilmesine imkan tanır. Ayrıyeten, Bilişsel Davranış Terapisi (BDT) bireyin kendine ziyan verme ve içsel boşluk hissini azaltma konusunda epey tesirli bir takviye sunar. Psikanalitik terapiler ise kişinin yaşamış olduğu travmaları ele alarak, kendilik algısını güçlendirmesi konusunda tesirlidir.

Tüm bu tedavilere ek olarak, farkındalık (mindfulness) teknikleri, bireyin anın içinde kalmasını ve hisleriyle sağlıklı bir formda başa çıkmasını teşvik edebilir. Sanat terapisi, yazı yazma üzere faaliyetler, kişinin iç dünyasını daha güzel anlamasına ve kendini tabir etmesine imkan tanır. Sistemli idman yapmak ise, endorfin salınımını artıracağı için duygusal dengeyi destekleyebilir.

Sağlıklı bağlar kurmak, borderline ile gayret eden bireyler için içsel boşluk hissini hafifletmede hayli kıymetlidir. Uygun dostluklar ve empatiyle yaklaşan bir toplumsal etraf, kişinin kendini daha güzel hissetmesine yardımcı olabilir. Ancak unutulmamalıdır ki içsel boşluk hissi, sadece dış faktörlerle değildir. Bireyin kendisiyle kurmuş olduğu ilgi de epey kıymetlidir. Kendi bedelini oburlarının onayına bağlayan bireyler, bu boşluğu doldurmakta zorlanabilir. Bu nedenle, kişinin kendini anlaması, kabul etmesi ve kendine yönelik farkındalığının artması gereklidir.

Sonuç olara, kişinin yaşamış olduğu bu içsel boşluk hissi epey karmaşık ve zorlayıcı bir tecrübedir. Lakin, uygun terapiler, farkındalık teknikleri ve uygun bir toplumsal takviyeyle bu boşluk hissi denetim altına alınabilir. Duyulan bu boşluk hissini, bir eksiklik olarak değil, bireyin kendini keşfetme sürecindeki bir yol ayrımı olarak yorumlayabiliriz. Unutulmamalıdır ki kıymetli olan, boşluğun içinde kaybolmak yerine, boşluğun nedenlerini anlamak ve sağlıklı yollarla o boşluğu doldurmaktır. Kişi kendi iç dünyasını anlamaya yönelik attığı her adım ile ruhsal sıhhatini ve ömür kalitesini artırabilir.

Referanslar

1. Linehan, M. M. (1993). Cognitive-behavioral treatment of borderline personality disorder. Guilford Press.
2. Kernberg, O. F. (1975). Borderline conditions and pathological narcissism. Jason Aronson.
3. Gunderson, J. G. (2018). Borderline personality disorder: A clinical guide. American Psychiatric Publishing.
4. Fonagy, P., & Bateman, A. W. (2008). “The development of borderline personality disorder—A mentalizing model.” Journal of Personality Disorders, 22(1), 4-21.
5. Skodol, A. E., Gunderson, J. G., Pfohl, B., Widiger, T. A., Livesley, W. J., & Siever, L. J. (2002). “The borderline diagnosis I: Psychopathology, comorbidity, and personality structure.” Biological Psychiatry, 51(12), 936-950.